یکی از دوستان سوالی در مورد شهر محل زندگی سوالی پرسیده‌اند:
«شهری که تا کنون برای اقامت برگزیده‌ایم (البته بر مبنای توصیه‌های جنابعالی و دوستانی که داریم) تورنتو است ولی اخیرا دوستانی که در ونکوور مقیم شده‌اند از امکانات رفاهی و آموزشی این منطقه برای تازه‌واردان، مشابه آنچه در تورنتو وجود دارد می‌گویند (سایت‌های مرتبط را چک کرده‌ام) و هزینه‌های زندگی را به غیر از خرید خانه آنچنان بالاتر از تورنتو ارزیابی نمی‌کنند. لذا سوال مشخص من این است که با اقامت در ونکوور، آیا مزایا و امکانات ویژه‌ای را که صرفا در تورنتو برای تازه واردان وجود دارد از دست خواهیم داد؟»
پاسخ کوتاه:
قبل از هر چیز تاکید کنم که شخصا هیچ شهری را به طور مطلق به هیچ تازه‌واردی توصیه نمی‌کنم. ملاک‌هایی برای انتخاب شهر محل زندگی وجود دارد که بر اساس آنها هر شخص باید وضعیت خودش را بسنجد.
اما مشخص نیست که منظور دوست عزیز از «مزایا و امکانات ویژه‌ای که صرفا در تورنتو برای تازه‌واردان وجود دارد» دقیقا چیست. خاطرم نمی‌آید در جایی گفته باشیم که فقط در تورنتو چنین امکاناتی وجود دارد. شاید چون به دلیل اقامت نویسندگان سایت، عمده مطالب درباره تورنتو یا مونترال است این ذهنیت در مخاطبان محترم ایجاد شده که فقط در این شهرها امکانات ویژه تازه‌واردان وجود دارد. خیر چنین نیست.
الان تقریبا در همه شهرهای مهم کانادا یا حتی شهرهای کمتر مهمی که بنا به دلایلی پذیرای تعداد قابل توجهی مهاجر هستند امکانات و برنامه‌هایی برای استقرار تازه‌واردان فراهم است که عمدتا برنامه‌های آموزش زبان، آشنایی با ویژگی‌های بازار کار کانادا، کمک به یافتن شغل ولو در حد رفع نیازهای اولیه و نظایر اینهاست. البته این برنامه‌ها به صورت استانی و بر اساس برنامه‌ها و سیاست‌های هر استان برای پذیرش تازه‌واردان و امکاناتی که دولت فدرال در اختیار استان قرار می‌دهد متفاوت است و ممکن است در یک استان کمی بهتر از استان دیگر باشد اما اگر انتخاب شما با بررسی جمیع جهات شهر ونکوور است مطمئن باشید که در آنجا هم به تناسب برنامه‌های استانی، امکاناتی در اختیار تازه‌واردان قرار می‌گیرد.
در این زمینه توصیه می‌کنم که راهنمای استان بریتیش‌کلمبیا برای تازه‌واردان (به زبان انگلیسی) را در این صفحه ببینید و مطالعه کنید.
پاسخ تفصیلی‌تر:
انتخاب استان و شهر محل زندگی در کانادا اهمیت زیادی دارد چون می‌تواند تاثیرات زیادی در برنامه‌های شغلی، تحصیلی و زندگی شما داشته باشد. اما مهم‌تر از خود شهر، دلایل شما برای انتخاب یک شهر است. برخی از تازه‌واردان بنا به دلایلی که چندان موجه نیست و یا حتی برای یک مهاجر تازه‌وارد خطرناک است دست به انتخاب شهر می‌زنند مثلا دنبال پاسخ به این پرسش هستند که «آب و هوای کجا بهتر است؟»، «کجا می‌توان مربای یک و یک خرید؟ (تعجب نکنید، الان هستند کسانی‌که بعد از سال‌ها زندگی در کانادا ملاک‌شان در مورد ارزیابی امکانات زندگی، دسترسی به فروشگاه‌های ایرانی است) یا «در کجا دولت، ماهانه کمک هزینه زندگی می‌دهد؟» و نکاتی از این دست. چنین نگاهی به زندگی در کانادا که نه بر تلاش برای کسب تدریجی موفقیت بلکه برای یافتن یک زندگی راحت‌طلبانه است در درازمدت منجر به خسران می‌شود پس قبل از انتخاب شهر باید پرسید کجا برای برنامه شغلی یا تحصیلی من بهتر است؟ کجا می‌توانم در یک فاصله میان‌مدت 3-5 سال یک کریر قابل قبول برای خودم بسازم تا اگر بعد از دریافت پاسپورت کانادایی احساس کردم در امریکا موقعیت شغلی بهتری نصیبم خواهد شد بتوانم برای مشاغل خیلی بهتر تقاضا بدهم و …
اگر با صبر و حوصله، واقع‌گرایی و دقت، پاسخ‌های صادقانه به این پرسش‌ها دادیم و نتیجه آن شهری چون ونکوور شد چرا که نه؟ اما اگر حاصل کار مثلا ادمونتون یا کلگری هم شد باید به همان نسبت در تصمیم‌گیری راسخ باشیم.
نکته آخر که چندان مهم نیست اما چون دوستمان به آن اشاره کردند شاید بد نباشد به آن هم بپردازیم درباره بحث قیمت منزل در ونکوور است. افزایش قیمت شدید منزل در ونکوور (که البته در سال 2013 اندکی تعدیل شده است) کاملا غیرواقعی و به صورت حباب قیمتی بوده و گفته می‌شود یکی از مهم‌ترین دلایل آن میل شدید به خرید خانه از سوی مهاجران ثروتمند تازه‌وارد چینی و ایرانی و برخی نقاط دیگر است که حتی به صورت نقدی خانه‌های چند میلیون دلاری می‌خرند. به هر حال علت هر چه باشد باید توجه داشت که چنین مواردی می‌تواند در درازمدت بر روی وضعیت و کیفیت زندگی مهاجران تازه‌وارد غیر ثروتمند تاثیر بگذارد. مثلا اگر شما یک مهندس عمران هستید دریافتی شما در استان‌های مختلف اختلافات خیلی فاحشی ندارد (البته بدون اختلاف هم نیست اما خصوصا در سطوح پایین‌تر شغلی، این اختلافات چندان محسوس نیست) در این شرایط آنچه سبب می‌شود دیرتر یا زودتر به یک زندگی نسبتا پایدار با امکانات معقول برسید چند عامل مهم هستند از جمله عدد مالیات‌های مختلف در استان محل زندگی و دیگری متوسط هزینه‌های زندگی به خصوص در مورد کالاهای سرمایه‌ای نظیر همین خانه.
مثلا بیایید همین مورد قیمت خانه را با دقت بیشتری بررسی کنیم. در ماه جولای 2013 متوسط قیمت خانه در کانادا حدود 386 هزار دلار بوده که همین عدد برای ونکوور حدود 750 هزار دلار (تقریبا دو برابر) و در تورنتو 524 هزار دلار، در مونترال 321 هزار دلار (کمتر از متوسط در کانادا)، در کلگری 434 هزار و در ادمونتون 345 هزار دلار بوده است. قصد من اینجا بحث در مورد دلایل این اختلاف‌ها نیست اما باید توجه داشته باشید که همان مهندس عمران پیش‌فرض ما در کلگری، کمتر از همکاران خود در تورنتو و ونکوور مالیات می‌دهد و به همین دلیل درآمد خالص بیشتری کسب می‌کند و وقتی پای خرید خانه می‌رسد هم با رقم بسیار کمتری می‌تواند خانه مشابهی از نظر کیفیت تهیه کند. معنای این سخن این است که اگر شما در ونکوور زندگی می‌کنید و زندگی حقوق‌بگیری دارید به احتمال زیاد باید صرفه‌جویی بیشتر و فشار شدیدتری را برای دستیابی به رفاهی معادل استان‌هایی چون کبک یا البرتا تحمل کنید.
البته به‌فرض در همین مثال خانه، بعد از 15-20 سال، ارزش سرمایه‌گذاری شما در مورد خانه‌ای در ونکوور هم به همان نسبت بالاتر خواهد بود اما فقط به شرطی که بخواهید در زندگی که احتمالا در کانادا از اواخر دهه 30 عمر خود آغاز می‌کنید فشار بیشتری را تحمل کنید تا بازنشستگی پردرآمدتری را تجربه کنید. اما اگر دوست دارید در همین سنین جوانی لذت بیشتری از زندگی ببرید شاید بهتر باشد قید استان بریتیش‌کلمبیا را بزنید و به جای آن سراغ البرتا بروید. بدیهی است که کیفیت زندگی هم فقط در این یک پارامتر خلاصه نشده و برای افراد مختلف متفاوت است. مثلا اگر برای کسی لذت بردن از آب و هوایی خوب و مناظری چشم‌نواز یکی از پارامترهای مهم و تعیین کننده در کیفیت زندگی باشد آن وقت موضوع تفاوت خواهد داشت. هم‌چنین اگر شما به جای اینکه حقوق‌بگیر باشید صاحب بیزینس خودتان باشید هم باز اوضاع تفاوت خواهد کرد. خلاصه کلام اینکه پارامترهای مختلفی در انتخاب محل زندگی تاثیرگذار هستند و البته تامین کردن همه شرایط ایده‌آل هم در همان آغاز کار راحت نیست اما نباید از اهمیت این پارامترها غافل ماند. معنای این سخنان این نیست که ونکوور جای خوبی برای تازه‌واردان نیست بلکه تنها هدف، وسعت دادن به دیدگاه شما در زمان تصمیم‌گیری است.
در پایان توصیه می‌کنم این مطلب ترجمه‌ای را که پیشتر روی سایت پارس‌کانادا انعکاس یافته مطالعه نمایید.